
Disa njerëz që ndalojnë së ngrëni mish kanë raportuar efekte të pakëndshme kur i kthehen atij. A mund të harrojë trupi juaj se si ta tresë mishin?
Të hash më pak mish është një nga mënyrat më të thjeshta për të reduktuar gjurmën e karbonit.
Por nëse kaloni një kohë të gjatë pa e ngrënë, a ndryshon kjo aftësinë e trupit tuaj për ta tretur atë? Vegjetarianët dhe veganët ndonjëherë postojnë në rrjetet sociale, duke pyetur nëse kthimi te mishi mund të shkaktojë dhimbje stomaku, fryrje dhe simptoma të tjera. Të tjerët peshojnë me përvojat e tyre dhe lind një vorbull e madhe kurioziteti.
“Megjithatë, nuk ka shumë kërkime nëse konsumimi i mishit pas një pushimi të gjatë mund të shkaktojë probleme me stomakun”, thotë Sander Kersten, profesoreshë e të ushqyerit në Universitetin Cornell në SHBA.
“Mungesa e provave nuk do të thotë se nuk ekziston, thjesht njerëzit nuk e kanë studiuar atë”, reflekton ajo. “Kjo nuk është gjithmonë një situatë apo përgjigje e kënaqshme, por është thjesht ajo me të cilën duhet të përballesh ndonjëherë.”
Është e mundur, edhe pse është shumë e rrallë, të jesh alergjik ndaj mishit. Sindroma alfa-gal, në të cilën sistemi imunitar njeh proteinat shtazore si pushtues, mund të çojë në anafilaksi dhe vdekje. Por kjo alergji, e cila mund të shfaqet pas një jete të ngrënies së mishit, nuk lidhet me kalimin në një dietë me pak mish. Ju, për shembull, mund ta zhvilloni gjendjen pas një pickimi të disa insektesh.
Për shumë njerëz që shmangin mishin, zbulimi se e kanë konsumuar pa e ditur mund të jetë emocionalisht i dhimbshëm dhe mund të ndihet si një shkelje personale, thotë Kersten, e cila është vetë vegjetariane.
“Kjo do t’i bënte disa njerëz jashtëzakonisht të trishtuar,” shpjegon ajo, duke shtuar se gjithsesi nuk dihet ende nëse kjo mund të çojë në simptoma fizike.
Por kur merrni parasysh biologjinë e tretjes, nuk është aq e besueshme sa mund të imagjinoni që trupi, për një periudhë të gjatë kohore, mund të humbasë aftësinë për të tretur mishin. Mishi në përgjithësi tretet shumë lehtë, ndryshe nga fibrat në fruta, perime dhe bishtajore. Për ta ndarë atë, trupat tanë kërkojnë ndihmë nga mikrobioma jonë, mikrobet e të cilit zotërojnë enzimat e nevojshme për tretjen e tij.
Për më tepër, enzimat e përdorura për të tretur proteinat bimore janë të njëjta me ato të përdorura në proteinat e mishit. Këto enzima njohin dhe shkëputin lidhje të veçanta kimike në proteina. Pavarësisht nëse ato vijnë nga bimët apo kafshët, proteinat përbëhen nga blloqe ndërtuese të quajtura aminoacide. Enzimat në përgjithësi mund t’i thyejnë ato pa marrë parasysh se nga kanë ardhur.
Ky proces është i ndryshëm nga rasti i, të themi, sheqernave të qumështit të kafshëve si laktoza. Për të tretur laktozën, trupi juaj ka nevojë për një enzimë specifike të quajtur laktazë dhe njerëzit që nuk prodhojnë mjaftueshëm nga kjo enzimë, duke i bërë ata intolerantë ndaj laktozës, mund të pësojnë një shqetësim të barkut pasi hanë produkte qumështi.
“Por me proteinat e mishit, nuk ka kuptim të mendosh që trupi disi pushon së prodhuari enzimat e nevojshme për të tretur një hamburger të qetë pasi ato janë gjithmonë aty, duke shpërbërë çdo proteinë që vjen, qoftë nga bizelet, soja apo biftekët”, thotë Kersten.
Megjithatë, mikrobioma e zorrëve të njeriut transformohet dhe ndryshon në varësi të asaj që ha personi. Ndonjëherë kjo do të thotë se llojet specifike të baktereve atje ndryshojnë dhe ndonjëherë është thjesht se mikrobet prodhojnë enzima të tjera.
Ndërsa ka dallime midis mikrobiomave të mishngrënësve, vegjetarianëve dhe veganëve, ato nuk duken të jenë rrënjësisht divergjente, për sa kohë që mishngrënësit konsumojnë një shumëllojshmëri bimësh.
Mikrobiomet mund të zhvendosen shpejt si rezultat i ndryshimeve dietike, megjithatë, një studim në të cilin njerëzit kaluan në një dietë plotësisht me bazë shtazore tregoi se një zhvendosje larg nga mikrobioma e tyre bazë ishte e dukshme brenda një dite (ajo u kthye shpejt në normale pasi dieta mbaroi). Subjektet u inkurajuan të raportonin çdo shqetësim që ndjenin, por asgjë nuk ndodhi.
Nëse ka ndonjë gjë, është konsumimi i papritur i sasive të mëdha të fibrave pas një pauze të gjatë që mund të shkaktojë probleme me tretjen. Në varësi të fibrës, mund të keni disa reagime mjaft të forta ndaj saj”, thotë Kersten.
Shkurtimisht, shqetësimi se trupi juaj humb disi aftësinë për të tretur mishin nuk duhet të dëmtojë asnjë plan që keni për të ndryshuar dietën tuaj.
“Nëse jeni ndër ata që kanë pasur probleme me stomakun pasi kanë ngrënë mish pas një pauze të gjatë, humbja e enzimave nuk ka të ngjarë të jetë fajtori, megjithëse ky fenomen mbetet i nënstudiuar. Trupi është mjaft i adaptueshëm, mund të bëjë më shumë se sa mendoni”, përfundon Kersten.
“Intoleranca ndaj mishit”, a mundet trupi ynë të harrojë se si ta tresë? / shkruan Gazeta Online Reporteri.net.