Më shumë se 45,000 specie, 1,000 më shumë se në vitin 2023, kërcënohen me zhdukje, sipas Unionit Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) që ia atribuon fenomenin krizës klimatike, specieve pushtuese dhe aktiviteteve antropogjene.
Në ‘Listën e Kuqe’ të saj të fundit të specieve të kërcënuara të lëshuara javën e kaluar, IUCN po po jep alarmin për shumë lloje të florës dhe faunës, ndërkohë që shpall edhe sukseset e fushatës së saj intensive të ruajtjes, siç është rifutja e rrëqebullit iberik.
Lista e specieve të vlerësuara përfshin gjithsej 163,000 lloje, 6,000 më shumë se vitin e kaluar. Megjithatë, ka ende rreth 97,000 specie për t’u vlerësuar, pasi qëllimi strategjik i Listës së Kuqe të IUCN (2021-2030) është të vlerësojë 260,000 specie.
Mes të kërcënuarve janë një kaktus (Copiapoa cacti) endemik i shkretëtirës Atacama të Kilit, elefanti i Borneos dhe hardhuca gjigante Gran Canaria.
Kaktusët Copiapoa janë kërkuar prej kohësh si bimë zbukuruese, duke çuar në një kontrabandë të nxitur dhe të ushqyer nga mediat sociale, ku janë aktivë të interesuarit për të blerë ose shitur. Një dërrmuese 82% e specieve tani kërcënohen me zhdukje – krahasuar me 55% në 2013.
Sipas “Listës së Kuqe” të përditësuar, vlerësohet se vetëm 1000 elefantë Borneo jetojnë në natyrë, me popullsinë e tyre të shkatërruar gjatë 75 viteve të fundit, kryesisht për shkak të prerjeve të shumta dhe tkurrjes së habitatit të tyre dhe së dyti për shkak të gjuetisë së paligjshme, të bashkëjetesës së shqetësuar me njeriun dhe minierat.
Lista zbulon rënien “dërrmuese” të zvarranikëve endemikë, si hardhuca gjigante Kanarie dhe skigo Ibizan, për shkak të pushtimit të gjarpërinjve pushtues.
Megjithatë, siç thekson raporti, përpjekjet për ruajtje kanë kontribuar më së shumti në rimëkëmbjen e disa specieve. Një shembull është rasti i rrëqebullit iberik, i cili ishte një specie në prag të zhdukjes dhe tani, popullsia e tij nga 62 individë të rritur në vitin 2001 ka “kaluar” në mbi 2000 sot. /vizionplus.tv
